دعاوی کیفری چیست؟

دعاوی کیفری به پرونده‌هایی گفته می‌شود که در آنها جرم یا رفتار خلاف قانون موضوع رسیدگی قرار می‌گیرد. در این نوع دعاوی، دولت به نمایندگی از جامعه وارد عمل می‌شود و فرد متهم به ارتکاب جرم توسط مراجع قضایی محاکمه می‌شود. هدف اصلی دعاوی کیفری، حفظ نظم عمومی، تأمین عدالت و جلوگیری از وقوع جرایم است.

انواع دعاوی کیفری

دعاوی کیفری شامل انواع مختلفی از جرایم می‌شود که بسته به شدت و نوع جرم، مجازات‌های متفاوتی دارند، از جمله:

جرایم علیه اشخاص (مانند قتل، ضرب و جرح، تهدید)

جرایم علیه اموال (مانند سرقت، کلاهبرداری، تخریب اموال)

جرایم علیه امنیت عمومی (مانند قاچاق مواد مخدر، تهدید امنیت ملی)

جرایم مرتبط با جرایم رایانه‌ای (مانند هک، سرقت اطلاعات)

مراحل رسیدگی به دعاوی کیفری

شکایت و اعلام جرم: فرد زیان‌دیده یا نهادهای ذی‌ربط شکایت خود را ثبت می‌کنند.

تحقیقات مقدماتی: پلیس و دادسرا به جمع‌آوری دلایل و شواهد می‌پردازند.

کیفری کردن پرونده: دادسرا تصمیم می‌گیرد که پرونده به دادگاه کیفری ارجاع شود یا خیر.

دادگاه کیفری: رسیدگی قضایی به پرونده انجام شده و حکم صادر می‌شود.

اجرای حکم: مجازات تعیین شده توسط دادگاه اجرا می‌گردد.

تفاوت دعاوی کیفری با دعاوی حقوقی
در دعاوی کیفری، جرم و مجازات مد نظر است و دولت طرف دعواست، اما در دعاوی حقوقی موضوع اختلاف میان اشخاص بر سر حقوق مالی یا غیرمالی مطرح می‌شود و هدف جبران خسارت است.

اهمیت دعاوی کیفری در جامعه
رسیدگی صحیح و به موقع به دعاوی کیفری، موجب افزایش امنیت اجتماعی، کاهش جرم و جنایت و ایجاد احساس عدالت در میان مردم می‌شود. همچنین، این دعاوی به بازدارندگی مجرمان کمک کرده و حقوق قربانیان را تأمین می‌کند.